انواع قطع، جلد و جنس کتاب

این قطع برای کتابهایی که به مقدار خیلی کمی از اندازه معمولی کوچکترند، یا دارای صفحات زیادی نیستند، استفاده میشود. این قطع مانند قطع وزیری در ایران بسیار رایج است و برای بسیاری از کتابها به کار میرود.

طول و عرض کتاب های دارای این قطع در حدود ۱۴ × ۲۱ سانتی متر میباشند.

این قطع به طور معمول برای کتابهای عمومی مانند رمان و داستان استفاده میشود.

فایل متنی این کتاب ها در ابعاد B5 تعریف شده است.

در گذشته به این قطع ، بغلی گفته می شده است.

قطع جیبی در دو سایز کوچک و بزرگ صحافی میشوند. سایز کوچک 10 × 14 سانتی متر و سایز بزرگ به ابعاد 11.5 × 16.5 می باشند.

صفحه بندی کتاب های با قطع جیبی با قلم ریزتر و فاصله کمتری بین خطوط انجام می شود. لذا به همین دلیل است که اندازه و حجم کتاب های با قطع جیبی کوچکتر و شیک تر بوده و دارای وزن سبکتری میباشند که حمل آنها را راحتتر میکند.

این قطع بیشتر مناسب مجلات و کتاب‌های هنری و نفیس میباشد.

کتاب های با قطع رحلی معمولا با ابعاد ۲۸ × ۲۱ سانتیمتر و 29 × ۲۱ سانتیمتر برای رحلی کوچک و ابعاد 33 × ۲3 سانتیمتر برای رحلی بزرگ صحافی می شوند.

هم اکنون معمولا از قطع خشتی در کتاب کودکان استفاده میشود.

قطع خشتی از قدیمی ترین قطع‌های نسخه‌های خطی بوده که با طول و عرض یکسان و مربع شکل  مثلا 14.5 × 14.5 سانتیمتر و 16.5 × 16.5 سانتیمتر صحافی میشود.

کتاب های دارای قطع پالتویی طول بیشتری نسبت به عرض خود دارند.

کتاب های قطع پالتویی دارای ابعاد حدودی 21 × 10 سانتی متر و 22 × 11 سانتی متر میباشند.

معادل انگلیسی این جلد paper cover نام دارد.

این نوع جلد زیاد مورد استفاده قرار نمیگیرد و جلد شمیز نسبت به این جلد محبوب تر است.

جلد کاغذی جلدی است که جنس آن کاغذی است بدون هیچگونه پوشش دیگری

گالینگور یا زرکوب در واقع کتابی است با جلد چرمی یا پارچه ای که اغلب بر روی دیوان اشعار حافظ و یا پایان نامه ها دیده ایم. این جلد ضخیم و محکم است.

در تصویر زیر میبینید که عطف کتاب های با جلد گالینگور و جلد سخت برای استحکام و دوام بیشتر، دوخته میشوند.

جلد سخت تقریبا مانند گالینگور است و از همان مقوای سخت در ساختن جلد استفاده شده است با این تفاوت که اطلاعات کتاب در جلد سخت به جای چاپ بر روی پوشش گالینگور بر روی کاغذ گلاسه ای که روی جلد چسبیده شده یا گذاشته شده است و قابل جدا کردن است ، می آید.

اما در جلد گالینگور اطلاعات بر روی پوشش گالینگور می آید.

در حال حاضر اغلب کتابهای موجود در بازار از این نوع کاغذ میباشند. این جنس کاغذ بیشترین بازتاب نور را دارد و بسیار به چشم آسیب میزند.

همینطور این نوع کاغذها با قطع کردن درختان بسیاری ساخته میشوند.

کاغذ کاهی یا کاغذ بازیافتی که به آنها گاهی کاغذ نخودی هم گفته میشود.

این نوع کاغذ که اغلب دارای رنگ کرمی یا قهوه ای روشن است یا ضخیم است یا بسیار نازک.

نوع نازک آن بیشتر برای چرک نویس استفاده میشود. این جنس کاغذ یا بازیافتی است یا از الیاف گیاهانی مانند پنبه یا نیشکر ساخته میشوند و از لحاظ زیست محیطی عالی هستند.

از آنجایی که بازتاب نوز از این کاغذها بسیار پایین است لذا این کاغذها کمترین آسیب را به چشم وارد میکنند.

برخلاف کاغذهایی که قبلا معرفی شد، برای طراحی جلد کتاب، کارت ویزیت، پوستر و مانند اینها از کاغذ گلاسه استفاده میشود و به ندرت پیش می آید که از کاغذ گلاسه در صفحات کتاب استفاده بشود.